เครื่องมือช่าง

เครื่องมือช่าง ในโรงงานอุตสาหกรรม หรือโรงงานแผนกวิชาช่างอุตสาหกรรม มีเครื่องมือช่างขนาดเล็กหลายประเภท ซึ่งแตกต่างกันทั้งลักษณะ รูปร่าง และการใช้งาน สิ่งจำเป็นในการปฏิบัติงานช่างคือ เครื่องมือนั่นเอง แม้ว่าช่างจะมีฝีมือดีเพียงใด แต่ถ้าเครื่องมือไม่พร้อมที่จะทำงานก็เชื่อว่า กระบวนการทำงานช่าง การผลิต การซ่อมแซม การบำรุงรักษา หรือการประกอบติดตั้งได้ผลงานดีไม่ได้ ฉะนั้นนักเรียนควรจะรู้จักการใช้เครื่องมือ การเก็บบำรุงรักษาที่ถูกวิธี โดยเน้นให้เหมาะสมกับประเภทของงาน เพราะหากนำไปใช้ผิดประเภท ขาดความระมัดระวัง และไม่ทราบถึงคุณสมบัติการใช้งานเฉพาะตัวของเครื่องมือ จะทำให้เกิดความไม่ปลอดภัยและอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ ดังนั้นผู้เรียนควรทราบแนวทางปฏิบัติที่จำเป็น เพื่อเตรียมพร้อมในการลงมือทำงานต่อไป 

1. ประเภทของงานช่าง งานช่าง หมายถึง งานที่เกี่ยวข้องกับการสร้าง ซ่อมแซม บำรุงรักษา หรือดัดแปลงวัสดุหรือเศษวัสดุให้เป็นสิ่งของเครื่องใช้ต่าง ๆ ทำให้เครื่องใช้มีอายุการใช้งานยาวนานขึ้น และช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายภายในบ้านได้อีกด้วย ซึ่งงานช่างทั่วไปที่เราพบเห็นมีหลายประเภท ดังนี้ 
2. ประโยชน์ของงานช่าง การเรียนรู้งานช่าง มีประโยชน์ดังนี้ 
   1. สามารถใช้เครื่องมือช่างต่าง ๆ ได้ถูกต้องและเหมาะสมกับงาน 
   2. สามารถซ่อมแซมและดูแลรักษาของใช้ที่ชำรุดแล้ว ให้นำกลับมาใช้ใหม่ได้ ช่วยให้ลดค่าใช้จ่ายของครอบครัว และช่วยประหยัดทรัพยากรธรรมชาติอีกด้วย
   3. ช่วยฝึกให้รู้จักคิดสร้างสรรค์ผลงานใหม่ ๆ อยู่เสมอ
   4. ทำให้รู้จักใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ และเกิดความภาคภูมิใจในตนเอง 
3. เครื่องมืองานช่าง เครื่องมีอที่ใช้ในการทำงานช่าง มีดังนี้ 
   1. เครื่องมือสำหรับวัดระยะ ใช้วัดความก้วาง ความยาว และความสูงของวัสดุ เช่น ไม้บรรทัด ไม้เมตร สายวัด ตลับเมตร เป็นต้น
   2. เครื่องมือสำหรับตัด ใช้ตัด หรือผ่าวัสดุให้แยกออกจากกัน เช่น กรรไกร มีด เลื่อย คีมตัดลวด ขวาน เป็นต้น
   3. เครื่องมือสำหรับเจาะ ใช้เจาะวัสดุให้เป็นรู เช่น สิ่ว สว่านไฟฟ้า สว่านมือ เป็นต้น
   4. เครื่องมือสำหรับตอก ใช้ตอก ทุบ หรือตีวัสดุต่าง ๆ เช่น ค้อนหัวกลม ค้อนหัวแบน ค้อนาหงอน เป็นต้น
4. วิธีการใช้และดูแลรักษาเครื่องมือช่าง
  1. วิธีการใช้เครื่องมือช่าง มีหลักปฏิบัติดังนี้
     1. ศึกษาวิธีการใช้เครื่องมือก่อนนำไปใช้ 
     2. ตรวจสอบาสภาพของเครื่องมือก่อนนำไปใช้งาน ถ้าพบว่าเครื่องมือชำรุด ควรนำไปซ่อมแซมก่อน
     3. ใช้เครื่องมือให้เหมาะสมกับลักษณะของงาน
     4. ใช้เครื่องมือด้วยความระมัดระวัง และไม่เล่นหยอกล้อกันขณะใช้เครื่องมือ 
 2. การดูแลรักษาเครืองมือช่าง ควรปฏิบัติดังนี้
   1. ทำความสะอาดเครื่องมือหลังการใช้งานทุกครั้ง 
   2. ถ้าเครื่องมือชำรุดให้ซ่อมแซมก่อนนำไปเก็บ
   3. เครื่องมือที่เป็นโลหะ เช่น กรรไกร มีด เลื่อย ควรทาน้ำมันเพื่อป้องกันสนิมในส่วนที่เป็นโลหะ 
   4. จัดเก็บเครื่องมือเข้าที่หรือเก็บใส่กล่องให้เรียบร้อย
   5. การซ่อมแซม ดูแล และบำรุงรักษาของใช้ ของใช้ที่มีอยู่ในบ้าน
เราควรดูแลและบำรุงรักษาให้อยู่ในสภาพที่ดูใหม่ และสะอาดอยู่เสมอ เพื่อให้มีของไว้ใช้ได้นาน ๆ แต่สำหรับของใช้ที่เสื่อมสภาพหรือชำรุดเสียหาย แล้วต้องนำไปให้ช่างซ่อมแซมสิ่งของด้วยตนเอง ก็จะทำให้ประหยัดค่าใช้จ่ายได้